Η Γερμανίδα καγκελάριος πέτυχε το απίθανο: Να υποστεί δεινή ήττα το κόμμα της αλλά όχι οι επιλογές της.
Ελένη Μαυρούλη/ Πηγή: Το Περιοδικό
Η πανίσχυρη καγκελάριος δεν είναι πια τόσο πανίσχυρη. Ή τουλάχιστον έτσι υποστηρίζεται από πολλούς με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών της 13ης Μαρτίου στα τρία γερμανικά κρατίδια όπου, όπως προδιαγραφόταν, από τις δημοσκοπήσεις το CDU θα «πλήρωνε» (και «πλήρωσε») την πολιτική «ανοιχτών συνόρων» που, όπως παρουσιάζεται από όλους, η Άγκελα Μέρκελ ακολούθησε τους τελευταίους μήνες στην προσφυγική κρίση.
Η «Super Sunday» της Γερμανίας έφερε πανηγύρια στο αντι-μεταναστευτικό, αντι-προσφυγικό ακροδεξιό AfD – «Εναλλακτική για τη Γερμανία» – και έντονο προβληματισμό στο CDU – Χριστιανοδημοκράτες της καγκελαρίου Μέρκελ. Τα αποτελέσματα των εκλογών στα κρατίδια της Σαξονίας – Άνχαλτ, Ρηνανίας –Παλατινάτου και Βάδη-Βυρτεμβέργης, όπου συνολικά, δικαίωμα ψήφου έχουν περίπου 12 εκατομμύρια ψηφοφόροι, κατέγραψαν, και τυπικά, μια μετατόπιση προς τα δεξιότερα των ψηφοφόρων.
Το CDU έχασε αλλά όχι και η Μέρκελ
Το AfD κατάφερε και
εξασφάλισε διψήφια ποσοστά και εκπροσώπηση στα τοπικά κοινοβούλια για
πρώτη φορά. Αναμφίβολα είναι ο μεγάλος νικητής. Ταυτόχρονα, δύο κόμματα
με πιο ήπια ρητορική απέναντι στο προσφυγικό (μια ρητορική που στήριξε την καγκελάριο και σίγουρα ήταν πιο ήπια από πολλά στελέχη και του CDU), όπως είναι οι Πράσινοι και οι Σοσιαλδημοκράτες του SPD
διατήρησαν και ενίσχυσαν τις δυνάμεις τους κρατώντας τα ηνία των δύο εκ
των τριών κρατιδίων έστω και δια μέσου κυβερνήσεων συνεργασίας. Και
στις δύο περιπτώσεις, προσωπικά οι υποψήφιοι SPD και Πρασίνων αντίστοιχα
στήριξαν τις απόψεις Μέρκελ απέναντι σε υποψηφίους του CDU που έπαιρναν
αποστάσιες από αυτές.
Εκτός του CDU, μεγάλος ηττημένος ήταν και το Κόμμα της Αριστεράς –Die Linke,
το οποίο με εξαίρεση τη Σαξονία – Άνχαλτ, που συγκέντρωσε διψήφιο
ποσοστό αν και στόχευε ακόμη και σε πρωτιά, καταβαραθρώθηκε. Μια πρώτη
εκτίμηση είναι ότι οι ψηφοφόροι του στήριξαν Πράσινους και SPD για να
διατηρήσουν την εξουσία και να μην «περάσουν πολύ σκληρά μέτρα» κατά των
προσφύγων, εκτιμώντας ότι αυτό θα ήταν πιο αποτελεσματικό σε επίπεδο
κυβερνητικής διαχείρισης από μια ψήφο στο Die Linke. Σχεδόν όλη η
προεκλογική εκστρατεία κινήθηκε γύρω από το προσφυγικό, ακόμη και στη
Σαξονία-Άνχαλτ, που βρίσκεται στα ανατολικά της χώρας, όπου έχουν
εγκατασταθεί μόλις 4.000 πρόσφυγες και γενικότερα η αντίδραση της κοινής
γνώμης είναι θετική απέναντί τους, χωρίς να έχουν γίνει καν σοβαρές
εκδηλώσεις διαμαρτυρίας.
Αυτήν την «μαύρη Κυριακή», όπως ανέφερε το Spiegel, για το CDU, στη Σαξονία – Άνχαλτ, με συμμετοχή 61,1% οι Χριστιανοδημοκράτες της κ. Μέρκελ έμειναν πρώτο κόμμα με 29,8%, όμως, δεύτερο κόμμα πλέον είναι το AfD με 24,2% και ακολουθούν το κόμμα της Αριστεράς – Die Linke – που αν και στόχευε ακόμη και στην πρώτη θέση περιορίστηκε στο 16,3%, το SPD με 10,6% και οι Πράσινοι με 5,2%. Στη Ρηνανία – Παλατινάτο, (συμμετοχή 70,4%) το CDU ούτε καν απείλησε την πρωτοκαθεδρία του SPD που διατηρεί τα ηνία της τοπικής κυβέρνησης με 36,2%. Ακολουθεί το CDU με 31,8%, και το AfD πλασάρεται τρίτο με 12,6% ενώ οι Φιλελεύθεροι συγκεντρώνουν 6,2% και οι Πράσινοι 5,3% με το Κόμμα της Αριστεράς να βυθίζεται στο 2,8%. Τέλος, στη Βάδη –Βυρτεμβέργη (συμμετοχή 70,4%) οι Πράσινοι διατηρούν επίσης την πρώτη θέση, που είχαν πάρει από το CDU το 2011, με το άνετο 30,3% έναντι του 27% του CDU. Και εδώ τρίτο κόμμα είναι το AfD με 15,1%, ακολουθεί το SPD με 12,7%, οι Φιλελεύθεροι με 8,3% και το Κόμμα της Αριστεράς περιορίζεται στο 2,9%.
Αυτήν την «μαύρη Κυριακή», όπως ανέφερε το Spiegel, για το CDU, στη Σαξονία – Άνχαλτ, με συμμετοχή 61,1% οι Χριστιανοδημοκράτες της κ. Μέρκελ έμειναν πρώτο κόμμα με 29,8%, όμως, δεύτερο κόμμα πλέον είναι το AfD με 24,2% και ακολουθούν το κόμμα της Αριστεράς – Die Linke – που αν και στόχευε ακόμη και στην πρώτη θέση περιορίστηκε στο 16,3%, το SPD με 10,6% και οι Πράσινοι με 5,2%. Στη Ρηνανία – Παλατινάτο, (συμμετοχή 70,4%) το CDU ούτε καν απείλησε την πρωτοκαθεδρία του SPD που διατηρεί τα ηνία της τοπικής κυβέρνησης με 36,2%. Ακολουθεί το CDU με 31,8%, και το AfD πλασάρεται τρίτο με 12,6% ενώ οι Φιλελεύθεροι συγκεντρώνουν 6,2% και οι Πράσινοι 5,3% με το Κόμμα της Αριστεράς να βυθίζεται στο 2,8%. Τέλος, στη Βάδη –Βυρτεμβέργη (συμμετοχή 70,4%) οι Πράσινοι διατηρούν επίσης την πρώτη θέση, που είχαν πάρει από το CDU το 2011, με το άνετο 30,3% έναντι του 27% του CDU. Και εδώ τρίτο κόμμα είναι το AfD με 15,1%, ακολουθεί το SPD με 12,7%, οι Φιλελεύθεροι με 8,3% και το Κόμμα της Αριστεράς περιορίζεται στο 2,9%.
Υπερκομματική καγκελάριος;
Προφανώς, λοιπόν, το προσφυγικό
κυριάρχησε και δίχασε το εκλογικό σώμα στα τρία κρατίδια. Το ποιος
έχασε, όμως, και ποιος κέρδισε είναι λίγο πιο περίπλοκο. Η προσωπική
δημοφιλία της Μέρκελ για πρώτη φορά φέτος, λίγο πριν τις εκλογές,
ξεπερνούσε και πάλι το 50%.
Πρακτικώς, μοιάζει να έχασε το
CDU και οι «σκληρές» απόψεις στελεχών του γιατί προτιμήθηκε το
«σκληρότερο» AfD αλλά η ίδια η καγκελάριος, ή τουλάχιστον οι απόψεις
της που υποστηρίχτηκαν από το SPD και τους Πρασίνους (τα περί
βοήθειας στην Ελλάδα για να μετατραπεί σταδιακά σε ένα «πάρκινγκ»
προσφύγων, τα περί ποσοστώσεων στην μετεγκετάσταση προσφύγων, η συμφωνία
με την Τουρκία που είναι «σουρωτήρι» ως προς το διεθνές δίκαιο κλπ) πήγαν μια χαρά.
Τι καλύτερο για να μετατραπεί η κ. Μέρκελ σε «υπερκομματική»
καγκελάριο; Τι πιο σημαντικό, δε, αν ισχύουν οι πληροφορίες που την
θέλουν αποφασισμένη να θέλει να συνεχίσει την καριέρα της ως ΓΓ του ΟΗΕ;
Ερμηνείες περί «ανοιχτών συνόρων» και «Δουβλίνου ΙΙ»
Μέσα από όλη την συζήτηση που έγινε
προεκλογικά στα τρία αυτά κρατίδια προκύπτει ένα κομβικό ερώτημα: τελικά
είναι όντως πολιτική «ανοιχτών συνόρων» αυτή που ακολουθεί η κ. Μέρκελ; [*] Η Γερμανία, ήδη, από τον Νοέμβριο του 2015 τυπικώς έχει εφαρμόσει ελέγχους στα σύνορα
και έχει περιορίσει σημαντικά τον αριθμό των προσφύγων που δέχεται. Με
βάση τα υπάρχοντα στοιχεία, από τα σύνορά της στα πέντε μεθοριακά
φυλάκια με την Αυστρία περνούν από τον Νοέμβριο το πολύ 50 πρόσφυγες ανά ώρα λειτουργίας.
Πρακτικώς αυτό σημαίνει ότι όλος ο όγκος
των προσφύγων που ακολουθούσαν την γνωστή ως «Βαλκανική Οδό» για να
φτάσουν στη Γερμανία (από Ελλάδα, πΓΔΜ, Σερβία, και μετά είτε Ουγγαρία,
Αυστρία, Γερμανία είτε Σερβία, Κροατία, Σλοβενία, Αυστρία κ.ο.κ. ),
σχεδόν εγκλωβίστηκε εκεί. Κλείνοντας σταδιακά τη συνοριακή στρόφιγγα η
μία μετά την άλλη οι χώρες αυτές, οδήγησαν στον εγκλωβισμό δεκάδων
χιλιάδων προσφύγων – μεταναστών στην Ελλάδα. Ουσιαστικά, κοινώς, η
πολιτική «ανοικτών συνόρων» που δήθεν ευαγγελίζεται η κ. Μέρκελ δεν
εφαρμόζεται, καταρχήν, από τη Γερμανία.
Μάλιστα, το Βερολίνο έχει προχωρήσει περαιτέρω. Όπως μόλις πριν λίγες μέρες έγινε επισήμως γνωστό από τη Σουηδία, η Στοκχόλμη προτίθεται να φτάσει ακόμη και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά του Βερολίνου
καθώς, όπως καταγγέλλει, οι γερμανικές αρχές αρνούνται να παραλάβουν
πρόσφυγες – μετανάστες που για πρώτη φορά έχουν καταγραφεί επί
γερμανικού εδάφους και των οποίων τα αιτήματα ασύλου στη Σουηδία είτε
έχουν απορριφθεί είτε εκκρεμούν. Προχωρώντας σε μια ιδιότυπη ερμηνεία
του «Δουβλίνου ΙΙ», (την οποία ουδέποτε φυσικά επισημοποίησαν και
εννοείται ότι δεν την δέχονται από άλλες χώρες), οι γερμανικές αρχές
υποστηρίζουν ότι «κατέγραψαν» τους πρόσφυγες για λόγους δικής τους
ασφάλειας (όπως πχ γίνεται και στην Ελλάδα) αλλά δεν υποχρεούνται να
τους δεχθούν πίσω αφού αυτοί έκαναν αίτηση ασύλου στη Σουηδία. Το
αποτέλεσμα είναι ότι τουλάχιστον αρκετές εκατοντάδες – χιλιάδες άνθρωποι βρίσκονται «μετέωροι» ανάμεσα στις δύο χώρες με το Βερολίνο να σφυρά αδιάφορα.
ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, Τουρκία στις Βρυξέλλες
Η «φιλοπροσφυγική» πολιτική της Μέρκελ, στην οποία πολύ προσβλέπει όπως φαίνεται και η ελληνική κυβέρνηση, είναι τελικά αυτή που έφερε και την αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο υπό γερμανική διοίκηση.
Όπως μάθαμε από τον ΓΓ της Συμμαχίας Γενς Στόλεντμπεργκ απλώς θα
«διευκολύνει με πληροφορίες τις ακτοφυλακές Τουρκίας – Ελλάδας και μόνο
αν εντοπίσει ανθρώπους που πνίγονται και αποδεδειγμένα προέρχονται από
τα τουρκικά παράλια (σσ πώς θα αποδεικνύεται αυτό άραγε;) θα τους
επιστρέφει στην Τουρκία». Κοινώς, όσο ξεκάθαρο είναι ότι το ΝΑΤΟ δεν
ήρθε για τους πρόσφυγες στο Αιγαίο, άλλο τόσο ξεκάθαρο είναι ότι
αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία, χωρίς τυμπανοκρουσίες, ο γερμανικός
στρατός να επανενεργοποιηθεί για πρώτη φορά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο,
μετά το Αφγανιστάν στο Αιγαίο.
Τέλος, «μνημείο» της …«φιλοπροσφυγικής»
πολιτικής της κ. Μέρκελ (αλλά και του πλήρους ενταφιασμού του διεθνούς
δικαίου γενικότερα) είναι οι βασικοί άξονες της συμφωνίας που προωθείται
για υπογραφή στην Σύνοδο Κορυφής στις 17 – 18 Μαρτίου,
και προβλέπει, εκτός από τον πακτωλό χρημάτων προς την Τουρκία και μια
σειρά από άλλα ανταλλάγματα που η Άγκυρα ζητά για να παίξει τον
«ανθρωποφύλακα» των προσφύγων, την μαζική επαναπροώθηση «παράτυπων» μεταναστών ΚΑΙ προσφύγων, αλλά και την εφαρμογή της λογικής 1 -1.
Δηλαδή για κάθε Σύρο πρόσφυγα που θα μετακινείται από την Τουρκία προς
την Ευρώπη, ένας θα επιστρέφει στην Τουρκία, εννοείται χωρίς καμία
πρόνοια για το τι σημαίνει αυτό σε επίπεδο ανθρωπίνων δικαιωμάτων (ένα
μακάβριο «γύρω γύρω όλοι» δηλαδή) .
Η ανταρσία (;) της ..«αυλής» του Visegrad
Βέβαια, η στάση της κ. Μέρκελ μοιάζει
«αγγελική» απέναντι στις προκλητική στάση των χωρών της λεγόμενης ομάδας
του Visegrad (Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία, Τσεχία). Και μάλιστα, όταν
στις τρεις εξ αυτών (με εξαίρεση την Ουγγαρία) μέσα σε ολόκληρο το 2015
δεν έχουν γίνει παρά 32 αιτήσεις ασύλου στην Πολωνία, 14 στην Τσεχία
και 6 (!) στην Σλοβακία ! Είναι μερικές από τις χώρες εκείνες
που και κατά τη διάρκεια της όλης διαπραγμάτευσης που κατέληξε στο τρίτο
μνημόνιο τον περασμένο Ιούλιο, είχαν τηρήσει την πιο σκληρή στάση
απέναντι στην Αθήνα με πολλούς αναλυτές και δημοσιογράφους να τις
παρουσιάζουν ως την «μεγάλη αυλή» του Βερολίνου – κάτι που δεν
απέχει και πολύ από την πραγματικότητα δεδομένης της άμεσης επιρροής που
η Γερμανία τους ασκεί (αρχής γενομένης φυσικά από το οικονομικό
επίπεδο).
Μέρος, λοιπόν, της «αυλής του
Βερολίνου», η ομάδα Visegrad εμφανίζεται τώρα να βρίσκεται απέναντι από
την «φιλοπροσφυγική» πολιτική της καγκελαρίου, ακόμη και με βέτο όπως
έκανε η Ουγγαρία στην τελευταία πρόσφατη σύνοδο, και την.. υποχρεώνει να
«βάλει νερό στο κρασί» της. Είναι τόσο περίεργο που οι λεγόμενοι
«δορυφόροι» της Γερμανίας εντός ΕΕ, όπως χαρακτηρίζονται από όλους,
τηρούν αυτή τη στάση (στάση η οποία τελικά φέρνει αποτέλεσμα σε επίπεδο
συμφωνιών), που πραγματικά φτάνει ν’ αναρωτιέται κανείς αν δια μέσου
αυτής επιτυγχάνεται μια ισορροπία τρόμου που την έχουν όλοι ανάγκη για
να συνεχίζουν επί του πρακτέου να εφαρμόζουν κυνικά συγκεκριμένες
πολιτικές στο προσφυγικό, την ώρα που «πουλάνε» φιλευσπλαχνία..
Άλλωστε, στα τέλη του 2016, θα πρέπει να έχει εκλεγεί νέος ΓΓ του ΟΗΕ…
-----------------------------------
[*] Οι γερμανικές αρχές υποστηρίζουν ότι σε
γερμανικό έδαφος καταγράφηκαν, μέχρι τα τέλη του 2015, περισσότεροι από ένα
εκατομμύριο πρόσφυγες, εκ των οποίων λίγο λιγότεροι από μισό εκατομμύριο έκαναν
αίτηση ασύλου στη Γερμανία. Μετά τη
Γερμανία οι περισσότερες αιτήσεις ασύλου, μέχρι τα τέλη του 2015, περίπου
177.130 είχαν γίνει στην Ουγγαρία και ακολουθούν, με βάση στοιχεία της Eurostat,
η Σουηδία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αυστρία και με λιγότερες από 100.000 αιτήσεις,
οι Νορβηγία, Βέλγιο, Μ. Βρετανία και η Φινλανδία με την Ελλάδα και την Ισπανία
να βρίσκονται στο όριο των 10.000.
Η Eurostat κάνει και μια άλλη «ανάγνωση» των στοιχείων:
πόσες είναι οι αιτήσεις ασύλου ανά 100.000 κατοίκους στις χώρες, δηλαδή σε
ποσοστό. Σε αυτήν την «ανάγνωση», η Γερμανία δεν βρίσκεται στην πρώτη θέση.
Αντίθετα, βρίσκεται η Ουγγαρία που με βάση τον πληθυσμό της υπολογίζονται 1.800
αιτήσεις ασύλου ανά 100.000 κατοίκους, η Σουηδία με 1.667 αιτήσεις ανά 100.000,
η Αυστρία με 1.027 ανά 100.000, η Νορβηγία με 602, η Φινλανδία με 591 και μετά
η Γερμανία με 587.
