‘Εχει ρεύμα το ποτάμι;

του Παναγιώτη Φραντζή, εφημ. "Πριν"

Μπορεί το Ποτάµι –το κόµµα που ίδρυσε ο δηµοσιογράφος Σταύρος Θεοδωράκης– να πάει καλά στις εκλογές του Μαΐου. Αν περάσει το κατώφλι του 3%, και πολύ περισσότερο αν περάσει τη ΔΗΜΑΡ ή το ΠΑΣΟΚ σε ψήφους, θα δηµιουργηθεί µια νέα κατάσταση στο χώρο δεξιά του ΣΥΡΙΖΑ και αριστερά της ΝΔ. «Το Ποτάµι είναι ξερό» σχολίασε για τους δικούς του λόγους το Βήµα χωρίς να κρύβει την ενόχλησή του. Το ερώτηµα αν έχει ρεύµα το Ποτάµι θα απαντηθεί στην κάλπη. Αλλά έχει σηµασία να δούµε πού αναζητά ψηφοφόρους και τι νέο φέρνει στην πολιτική σκηνή το κόµµα που διάλεξε για λογότυπό του το σήµα του ευρώ σε µια κυµατιστή αισιόδοξη εκδοχή.

«Κλέβουµε ιδέες από την Αριστερά και από τη φιλελεύθερη Δεξιά» είπε ο ιδρυτής του κόµµατος στην πρώτη συνέντευξη Τύπου που έδωσε η οποία έµοιαζε περισσότερο µε παρουσίαση προϊόντος. Στο επίµαχο ζήτηµα της στάσης απέναντι στο µνηµόνιο έκανε λόγο για ένα «εθνικό σχέδιο για να βγούµε από την κρίση», θυµίζοντας ΣΥΡΙΖΑ και χρησιµοποιώντας παράλληλα τη γραµµή των δυνάµεων της συγκυβέρνησης –«ήταν αναπόφευκτο, αλλά έτσι κι αλλιώς τελειώνει τον Μάιο»– που είναι συνειδητό ψέµα ή µέγιστη επικοινωνιακή απάτη.

Ζήτησε µικρότερη Βουλή και εκλογές αυστηρά κάθε τέσσερα χρόνια επιβεβαιώνοντας ότι είναι επί της ουσίας κόµµα τεχνοκρατικής αντικοινοβουλευτικής κατεύθυνσης. Η δηµαγωγία κατά των κοµµάτων και των βουλευτών εδώ γίνεται πρόταση για πιο στενό έλεγχο του κοινοβουλίου από την εκτελεστική εξουσία. Αντί για το αστικοδηµοκρατικό αίτηµα για µείωση της βουλευτικής αποζηµίωσης και µεγαλύτερο έλεγχο της κυβέρνησης από τη Βουλή, έχουµε το αίτηµα της επικύρωσης του µειωµένου ρόλου του κοινοβουλίου.

Η συγκεκριµένη πρόταση βγαίνει από τα συρτάρια των επιτελείων που επιχερούν να βρουν διέξοδο στην πολιτική κρίση µε αυτό που το ΝΑΡ για την Κοµµουνιστική Απελευθέρωση περιγράφει ως κοινοβουλευτικό ολοκληρωτισµό. Αντίστοιχοι συλλογισµοί περιέχονται σε κείµενο του Τάσου Τέλλογλου, στενού συνεργάτη του Θεοδωράκη, ο οποίος έκανε λόγο για αναστολή άρθρων του Συντάγµατος.

Υπάρχει ένα ποτάµι που κατεβάζει νερό από τη δεκαετία του 1990. Η κοίτη αυτού του ποταµού είναι ο νέος για την εποχή εκείνη ατοµικισµός που βγήκε µέσα από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ και από τµήµα της Αριστεράς σε συνθήκες εξασθένισης του λαϊκού κινήµατος. Ορµητικό δεν µπορεί να είναι αυτό το ποτάµι σήµερα. Υπάρχει ωστόσο ακροατήριο για ένα τέτοιο πολιτικό σχήµα. Μεσοστρώµατα αστικής επιρροής, που αποδοκιµάζουν το υπάρχον πολιτικό σκηνικό χωρίς να στρέφονται στην Αριστερά ή στο φασισµό.

Κινήσεις σαν το Ποτάµι επιδεικνύουν δηµοκρατικές ευαισθησίες καθώς επικεντρώνονται µάλλον στα ατοµικά δικαιώµατα. Ιδιαίτερα στα δικαιώµατα των µεταναστών, µε εξαίρεση όσους πνίγονται στο Αιγαίο, στα δικαιώµατα σεξουαλικού προσδιορισµού και άλλα σηµαντικά µα σχετικά ανώδυνα για την οικονοµική κυριαρχία του κεφαλαίου. Τι θα έλεγε όµως το Ποτάµι για το δικαίωµα στην εργασία; Για το πρόβληµα της ανεργίας; Θα υιοθετούσε τα αιτήµατα των σωµατείων του ΠΑΜΕ που η κυβέρνηση αρνήθηκε να ακούσει και έστειλε καταπάνω τους τα ΜΑΤ; Τι θα έλεγε το Ποτάµι για την απαγόρευση των συγκεντρώσεων; Για την ιδιωτικοποίηση της Υγείας και της Ασφάλισης; Για τις απολύσεις στο Δηµόσιο; Για τα χαράτσια; Για τους πλειστηριασµούς πρώτης κατοικίας;

Στο βιογραφικό του ο Σταύρος Θεοδωράκης αναφέρει ότι έχει δουλέψει σε εννιά ραδιοφωνικούς σταθµούς, τονίζοντας µε έµφαση ότι πέρασε και από τον Σκάι αλλά και από τον 902 Αριστερά στα FM. Ξεχνάει όµως ότι ξεκίνησε από την ΕΡΤ. Λέει ότι δούλεψε σε έξι περιοδικά, αλλά δεν θεωρεί αναγκαίο να αναφέρει το Κλικ. Δικαίωµά του είναι να παρουσιάζει τον εαυτό του όπως θέλει. Στην πολιτική όµως το καλό µοντάζ δεν διαρκεί πολύ. Γιατί αργά ή γρήγορα όλα βγαίνουν στην επιφάνεια.

Ωστόσο το πρόσκαιρο πλεονέκτηµα του προϊόντος Θεοδωράκη είναι ότι για τα ευρύτερα δηµοκρατικά στρώµατα δεν εκφράζει ανοιχτά την αντίδραση. Εκφράζει το αίτηµα για ανανέωση του πολιτικού προσωπικού. Είναι ένας συνοµιλητής µεγαλοπαραγόντων που µπαίνει ευκολότερα και σε λαϊκά σπίτια. Είναι ο ιδανικός πρωταγωνιστής για το ρόλο που του ζητάει το πιο διορατικό τµήµα της αστικής ηγεσίας της χώρας. Έρχεται να δώσει απάντηση στο αίτηµα για ανανέωση του πολιτικού προσωπικού. Έρχεται να δώσει απάντηση στο αδιέξοδο της κίνησης των 58. Έρχεται τέλος να δώσει απάντηση στο ζήτηµα σχηµατισµού κυβέρνησης φιλικής προς τους συµµάχους µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι δηµοσκοπήσεις τού δίνουν ήδη ένα ποσοστό της τάξης του 6% µαρτυρώντας όχι απαραίτητα την πραγµατική δυναµική του νέου κόµµατος, αλλά τις προσδοκίες που υπάρχουν γι’ αυτό. Σε κάθε περίπτωση, η κρίση της Κεντροαριστεράς, µετά τη συµµετοχή της ΔΗΜΑΡ και του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, δίνει πόντους στο Ποτάµι. Στο ΠΑΣΟΚ ήδη εκπέµπουν SOS. Το ερώτηµα είναι πώς θα αντιδράσει ο χώρος του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς θα ξεδιπλώνεται η κοινή πλατφόρµα των δύο κοµµάτων στο δρόµο για τις εθνικές εκλογές.