«Το ΤΕΕ στα χέρια μας»;

πηγή, Αριστερή Ενωτική Πρωτοβουλία Εργαζόμενοι Μηχανικοί

Μερικές σκέψεις για την συλλογική εκπροσώπηση των εργαζόμενων μηχανικών μπροστά στις εκλογές του ΤΕΕ

Το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν στο χώρο των αριστερών παρατάξεων οι φωνές που μιλούν για την ανάγκη το «ΤΕΕ να αλλάξει χέρια». Γύρω από αυτό το ερώτημα θα επιχειρήσουμε να διατυπώσουμε μερικές σκέψεις.

Ας δούμε κάποιες απόψεις που διατυπώνονται:

Η Ριζοσπαστική Πρωτοβουλία Μηχανικών (παράταξη που στηρίζει επίσημα ο ΣΥΡΙΖΑ) έχει κεντρικό σύνθημα: «όλοι μαζί για την ανατροπή - Το ΤΕΕ σ’ εμάς». Κάτι τέτοιο είναι απολύτως κατανοητό να συμβαίνει από το ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος επιδιώκει να καταγράψει έναν εκλογικό συσχετισμό και να οργανώσει τις πολιτικές του συμμαχίες ενόψει των κοινοβουλευτικών εκλογικών μαχών. Θα θέλαμε όμως να επισημάνουμε ότι οι δυνάμεις του ΣΥΝ (πλέον ΣΥΡΙΖΑ), είχαν το ΤΕΕ στα χέρια τους, καθώς το «διοίκησαν» επί χρόνια και δεν μπορούν να σφυρίζουν αδιάφορα για ότι έπραξαν ή δεν έπραξαν στο ΤΕΕ, σαν να μην τρέχει τίποτα...

Όμως και η ΣΑΜ διατυπώνει μια «πρόταση συγκρότησης ενός μετώπου που θα κερδίσει το ΤΕΕ», Συμπεραίνουμε επομένως, ότι έχουμε ένα παρόμοιο πολιτικό σχέδιο και από τις δύο παρατάξεις, συμβατό με τον βασικό κοινό στόχο της «κατάληψης» του ΤΕΕ. Σε αυτό το σημείο δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε την ανησυχία μας για τον κίνδυνο επαναφοράς της ΣΑΜ σε ένα συνδιαχειριστικό στίγμα αντίστοιχο με αυτό που την έφερε στο παρελθόν να στηρίζει αντεργατικές διατάξεις για το ασφαλιστικό και «δημοκρατικούς» προέδρους του ΤΕΕ για να τις υλοποιήσουν.

Και από τις δύο παρατάξεις γίνεται κριτική στη σημερινή «πολιτική» του ΤΕΕ. Ομιχλώδης και ασαφής από την Ριζοσπαστική Πρωτοβουλία Μηχανικών, πιο συγκεκριμένη στην περίπτωση της ΣΑΜ. Όμως ακόμη και στην δεύτερη περίπτωση παρόλο που επισημαίνεται ότι «η μνημονιακή πολιτική, δεν εφαρμόζεται μόνο στο ΤΕΕ, εφαρμόζεται και από το ΤΕΕ» αυτή χρεώνεται απλά στην απερχόμενη διοίκηση και «καθαρίζουν». Λες και τις απολύσεις των συμβασιούχων στο ΤΕΕ ένας άλλος αριστερός ή δημοκρατικός πρόεδρος θα τις έχει αποφύγει. Λες και ένας άλλος αριστερός ή δημοκρατικός πρόεδρος θα μπορούσε να κρατάει για πολύ περισσότερο καιρό κλειστό το σύστημα αμοιβών για να πιέζει την κυβέρνηση χωρίς να του το παίρνει ο υπουργός από τα χέρια.

Παρόλα αυτά σε αυτή την βάση λοιπόν και οι δύο παρατάξεις στοχεύουν σε μια νέα διοίκηση του ΤΕΕ με πολιτική «φιλολαϊκή». Η Ριζοσπαστική Πρωτοβουλία Μηχανικών παραδέχεται ότι «το ΤΕΕ δεν θα γίνει καλύτερο γιατί είμαστε εμείς ικανότεροι, αλλά επειδή θα ανοίξουμε τις πόρτες του στη συλλογική δύναμη των μηχανικών». Όμως αγαπητοί συνάδελφοι είμαστε το ίδιο όλοι οι μηχανικοί; Οι ιδιοκτήτες τεχνικών εταιρειών (μηχανικοί και αυτοί…), με τους χιλιάδες εργαζόμενους που εργάζονται με όρους γαλέρας και τους ανέργους; Οι αυτοαπασχολούμενοι που παλεύουν να βγάλουν το μεροκάματο, με τους διαπλεκόμενους «μεγαλοεργολάβους» που θησαύρισαν στη «χρυσή εποχή»; Οι «υπό πτώχευση» μηχανικοί μικροεργοδότες που εξακολουθούν να στύβουν καθημερινά δύο-τρεις συναδέλφους μηχανικούς, με τους εργαζόμενους τους; Όλοι αυτοί μαζί, ενωμένοι για ένα σκοπό (να πάρουνε το ΤΕΕ);

Τώρα ποια ακριβώς πολιτική θα ασκήσουν στα διάφορα ζητήματα δεν μας διαφωτίζουν πέραν της δήλωσης της Ριζοσπαστικής Πρωτοβουλίας Μηχανικών ότι «εμείς θέλουμε το ΤΕΕ να είναι τεχνικός σύμβουλος όχι απλά της πολιτείας αλλά της κοινωνίας που μάχεται και δημιουργεί, να στηρίξει την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με σεβασμό στο περιβάλλον, να υπερασπιστεί τη δημόσια περιουσία και τον πλούτο της χώρας. Θέλουμε ένα ΤΕΕ φορέα δημοκρατίας και συμμετοχής». Βέβαια την παραπάνω θέση την έχει εκφράσει πολλάκις ο κ. Σπίρτζης, ο κ. Γαμβρίλης, ο κ. Πρωτονοτάριος, ο κ. Αλαβάνος, ο κ. Λιάσκας και κάθε προερχόμενος από τη σοσιαλδημοκρατική πολιτική μήτρα, αυτούς δηλαδή που θέλουν να διώξουν !!!

Η ΣΑΜ όπως ήδη αναφέραμε προσβλέπει σε ένα μέτωπο που «θα κερδίσει το ΤΕΕ από τα χέρια όσων το διαχειρίζονται από τότε που ιδρύθηκε, και για πρώτη φορά στην ιστορία του, θα βρεθεί στα χέρια των σκληρά δοκιμαζόμενων συναδέλφων και της κοινωνίας». Για την συγκρότηση του μετώπου αυτού δηλώνει ότι «δεν αναζητούμε συμφωνία σε μια συνολική πολιτική πλατφόρμα, προκρίνουμε στοιχεία που θεωρούμε βασικά για την ενωτική δράση της αριστεράς στους μηχανικούς όπως η απόρριψη της κατεύθυνσης ΤΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ και ΕΤΑΑ για την Τράπεζα Αττικής και το ασφαλιστικό και προφανώς η δέσμευση μη συνεργασίας με μνημονιακές δυνάμεις».

Όμως απέναντι στην πιο σκληρή επίθεση που είναι το μνημόνιο, η σκληρή λιτότητα και η εξυπηρέτηση του χρέους, απέναντι στις αστικές προτεραιότητες για παραμονή σε Ευρώ και ΕΕ, οι συνάδελφοι της ΣΑΜ νομίζουν ότι αρκεί ένα μέτωπο που θα συγκροτηθεί πάνω σε μερικά αντιμνημονιακά κλαδικά αιτήματα;

Υπάρχει κανείς σήμερα που πιστεύει ότι μπορεί να κερδηθεί μια μάχη αποκλειστικά σε ένα επαγγελματικό κλάδο, ενώ στους άλλους η επίθεση συνεχίζεται; Υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι όλη αυτή η καταστροφική πολιτική που ακολουθεί το μνημονιακό μπλοκ παντού είναι κάποιο πολιτικό λάθος ανίκανων ανθρώπων; Ή αντίθετα αποτελεί μια συνειδητή επιλογή που στόχο έχει να «κερδίσει πίσω» οποιαδήποτε κατάκτηση της κοινωνίας και των εργαζομένων; Μπορεί άραγε η μάχη αυτή να κερδηθεί σε μια ελάχιστη πολιτική βάση που δεν αμφισβητεί την μνημονιακή πολιτική στο σύνολό της αλλά ταυτόχρονα υπονοεί ότι αρκεί μια απλά αλλαγή σκυτάλης σε ένα επιμελητήριο για να αλλάξει η κατάσταση για τους μηχανικούς;

Στο σημείο αυτό θέλουμε να επισημάνουμε ότι το ζήτημα Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως κάποιες «διατυπώσεις».

Στο κείμενο της ΣΑΜ γίνεται αναφορά στη «Ρήξη με την πολιτική και τις δομές της ΕΕ και της ΟΝΕ» όμως δεν μπορούμε να αντιληφθούμε αν αυτό θα παίξει κάποιο ρόλο σε μια πραγματική πολιτική γραμμή και αντιπαράθεση ΤΕΕ. Ωστόσο δεν γίνεται πουθενά αναφορά στο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις «νέες συνθήκες» άσκησης του ... επαγγέλματος.

Πρώτα απ’ όλα επισημαίνουμε ότι δεν μπορεί να μένει αναπάντητο το ερώτημα του ποιος ήταν ο βασικός μοχλός διάλυσης της «ελληνικής παραγωγής», οπότε σήμερα έχουμε ανάγκη την «παραγωγική ανασυγκρότηση». Για εμάς η απάντηση είναι ξεκάθαρη: το Ευρώ ως ενιαίο νόμισμα μιας ηπείρου με τεράστιες παραγωγικές και εν γένει οικονομικές ανισότητες και η Ευρωπαϊκή Ένωση με τις συνταγματικά κατοχυρωμένες τέσσερις «ελευθερίες» - καταναγκασμούς που αποτελούν τα θεμέλιά της (της «ελεύθερης» διακίνησης κεφαλαίων, προϊόντων, υπηρεσιών και προσώπων) είναι ένας αντιδραστικός μηχανισμός που χρησιμοποιείται από το Ευρωπαϊκό κεφάλαιο ενάντια στους λαούς. Και για αυτό απαιτείται από όλα τα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας μια σαφέστερη θέση για σύγκρουση και έξοδο από το Ευρώ και την ΕΕ.

Δεύτερον και πιο συγκεκριμένα για το επάγγελμα του μηχανικού, και ακριβώς στα πλαίσια των παραπάνω βασικών κανόνων, η ΕΕ επέβαλε την νομοθεσία που αφορούσε την διάλυση των σπουδών, των επαγγελματικών δικαιωμάτων και των εργασιακών δικαιωμάτων των μηχανικών. Θυμίζουμε χαρακτηριστικά την ισοτιμία με τα κολέγια, τις ευρωπαϊκές οδηγίες για την πιστοποίηση των γνώσεων και των δεξιοτήτων των μηχανικών. Ακόμα, την κατάργηση των κατώτατων αμοιβών, στο πλαίσιο της απελευθέρωσης των επαγγελμάτων. Τα παραπάνω παραδείγματα αποτελούν εφαρμογή των βασικών κατευθύνσεων που επέβαλε η ΕΕ σε συνέχεια των οποίων ήρθαν και όλες οι πρωτοβουλίες του ΤΕΕ και όλων των ελληνικών κυβερνήσεων για την πιστοποίηση και την κατάρτιση (ο ρόλος του ΙΕΚΕΜ-ΤΕΕ είναι χαρακτηριστικός), αλλά και των θεσμικών αλλαγών στον ρόλο του ΤΕΕ.

Τρίτο, σήμερα στα πλαίσια των εντολών των δανειστών με προεξάρχοντα την ΕΕ δεν έχουμε μόνο την διάλυση του Πολυτεχνείου και όλης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και την ολοσχερή διάλυση της εργατικής νομοθεσίας και την νομοθετική στήριξη της εργοδοτικής ασυδοσίας. Αυτές είναι δυστυχώς πολύ σημαντικές παράμετροι για την πραγματικότητα που βιώνουν οι μηχανικοί, πέρα από την ύφεση της κατασκευαστικής δραστηριότητας, τα οποία δεν μπορούν μάλλον να λυθούν με μια καλύτερη διαχείριση – ούτε απλά με αντιμνημονιακές κορόνες.

Τι θα κάνει λοιπόν το μέτωπο που θα «κερδίσει» το ΤΕΕ στα ζητήματα αυτά;

Θα καταγγείλει τα ΕΣΠΑ ως μοχλό υλοποίησης της μνημονιακής πολιτικής και θα ορίσει άλλες προτεραιότητες για την παραγωγή με πρόταγμα την κάλυψη των λαϊκών αναγκών ή θα παλεύει για μια πιο φιλολαϊκή ρύθμιση για την διανομή των πόρων του ΕΣΠΑ; Θα σταματήσει κάθε προσπάθεια διάλυσης πτυχίων και επαγγελματικών δικαιωμάτων ή θα «διοικήσει» μαζί με το ΤΕΕ και το ΙΚΕΚΕΜ, ενώ θα ζητά το δίπλωμα του μηχανικού να γίνει master; Τα κείμενα και των δύο παρατάξεων δεν μας διαφωτίζουν ιδιαίτερα.

Και μπορεί αυτό να είναι φυσιολογικό για την Ριζοσπαστική Πρωτοβουλία Μηχανικών (αφού δεν έχει καμία αντι-ΕΕ τοποθέτηση) από τη ΣΑΜ όμως, θα περιμέναμε μεγαλύτερη σαφήνεια με ποιους θα συνταχθεί σε αυτό το μέτωπο που θα καταλάβει το ΤΕΕ.

Τελικά ο στόχος για ένα άλλο «ΤΕΕ των μηχανικών και της ανάπτυξης» παραπέμπει σε μια μη ρεαλιστική προοπτική που δεν λαμβάνει υπόψη την νέα κατάσταση που δημιούργησε η κρίση αλλά και την επίθεση που διεξάγουν «οι πάνω» ενάντια στους «κάτω» σαν απάντηση σε αυτή. Αποτελεί μια επικίνδυνη αυταπάτη, που αποπροσανατολίζει τα κομμάτια των εργαζόμενων μηχανικών (νέων, ανέργων, μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων που προσπαθούν να επιβιώσουν κλπ) από την μάχη που πρέπει να δώσουν και τις απαντήσεις για το μέλλον που επιδιώκουν.

Για εμάς, υπάρχουν σήμερα ευρύτεροι στόχοι που αξίζει να υπηρετήσουμε. Είναι σαφές ότι όσο εντείνεται η κρίση, θα εντείνεται και η «κρίση αντιπροσώπευσης» της μεγάλης πλειοψηφίας των αυτοαπασχολούμενων μηχανικών που ούτε σωματεία έχουν να τους καλύπτουν, ούτε το ΤΕΕ θα τους «εκπροσωπεί». Αν για κάποιους σημασία έχει να μοιράζουν «καθρεφτάκια στους ιθαγενείς» που την μία μέρα λέγονται ενεργειακά πιστοποιητικά, την άλλη νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων, την τρίτη ΈΣΠΑ και πάει λέγοντας, για εμάς σημασία έχει να συγκροτήσουμε συλλογικές μορφές μέσα από τις οποίες χιλιάδες συνάδελφοι θα παλέψουν για αξιοπρεπή δουλειά, ενάντια σε όλα αυτά που τους καταστρέφουν τη ζωή μας. Γιατί σήμερα εκτός από την αγώνα του σωματείου μισθωτών τεχνικών και των άλλων σωματείων στον κλάδο για την υπεράσπιση των μισθωτών και των ανέργων, υπάρχει σημαντική ανάγκη για την ανάπτυξη συλλογικοτήτων σε όλη την Ελλάδα που θα μπορέσουν να οργανώσουν την αντίσταση των αυτοαπασχολούμενων μηχανικών. Όσο το ΤΕΕ θα απαξιώνεται όλο και περισσότερο στα μάτια της εργαζόμενης πλειοψηφίας άλλο τόσο θα υπάρχει ανάγκη συγκρότησης μορφών που θα συντονίζουν όλα τα αγωνιζόμενα κομμάτια των μηχανικών (μισθωτοί, δημόσιοι υπάλληλοι, αυτοαπασχολούμενοι, άνεργοι). Σε αυτή την κατεύθυνση συμβάλλαμε το προηγούμενο διάστημα μέσα από τις ανοιχτές συνελεύσεις μηχανικών τόσο στην Αθήνα και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Σημαίνουν όλα τα παραπάνω ότι εγκαταλείπουμε το ΤΕΕ; Όχι, το αντίθετο. Η παρέμβαση μας, στοχεύει στην ακύρωση κάθε απόπειρας χειροτέρευσης των συνθηκών εργασίας των εργαζόμενων μηχανικών που θα φέρει και τη σφραγίδα του ΤΕΕ. Θέλουμε να στερήσουμε τις πλατιές συναινέσεις και πλειοψηφίες που σήμερα απολαμβάνουν οι κυρίαρχες παρατάξεις και διευκολύνουν τους εκπροσώπους της εργοδοσίας να επιτίθενται στα συμφέροντά μας.

Ξέρουμε όμως ότι για να το πετύχουμε αυτό χρειάζεται να οικοδομήσουμε ένα άλλο αντίπαλο δέος. Γιατί τη δυναμική τους οι κυρίαρχες παρατάξεις, και τη δυνατότητα τους να σχηματίζουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πλειοψηφίες για να συνεχίσουν να διοικούν το ΤΕΕ, δεν θα την στερηθούν ποτέ όσο αυτοί που θέλουν να έρθουν στη θέση των άλλων και να διοικήσουν δυνητικά το ΤΕΕ έχουν αυταπάτες και ευσεβείς πόθους για ένα «καλύτερο ΤΕΕ» στις σημερινές συνθήκες, που όλες οι υποτιθέμενες εναλλακτικές προτάσεις «περί παραγωγικής ανασυγκρότησης» περιελίσσονται γύρω από τις βασικές αστικές κατευθύνσεις της εξυπηρέτησης του χρέους και παραμονής εντός Ευρώ και ΕΕ.

Έτσι απέναντι στο δίπολο που πάει μετεκλογικά να σχηματιστεί εντός του ΤΕΕ μεταξύ των φιλοκυβερνητικών δυνάμεων που θα ομνύουν πίστη στο success story, και ενός ρεύματος που θα σχηματιστεί από ένα συνδυασμό αντιμνημονιακών και αστικο-εκσυχρονιστικών δυνάμεων χρειάζεται κατά τη γνώμη μας ένας άλλος πόλος, η ενίσχυση του οποίου θα αποτυπώσει έναν άλλο πολιτικό και κοινωνικό συσχετισμό στον κλάδο και ευρύτερα, θα ενισχύσει μια άλλη καθημερινότητα της αλληλεγγύης και της οργάνωσης της πάλης μέσα στους χώρους δουλειάς και θα γεννήσει νέες μορφές συλλογικής εκπροσώπησης όλων των εργαζόμενων και άνεργων συναδέλφων. Σε αυτή την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε να απευθύνουμε κάλεσμα συμπόρευσης και κοινής δράσης σε όλες τις αριστερές, αγωνιστικές δυνάμεις, με τις οποίες συναντηθήκαμε το προηγούμενο διάστημα, για ένα αγωνιστικό μέτωπο ρήξης και ανατροπής, για την οργάνωση των εργαζόμενων στον κλάδο και γενικά, με στόχο την ανατροπή της επίθεσης.