Του Μωυσή Λίτση, πηγή ilesxi
- Ντιτρόιτ 2013(Φωτό από το περιοδικό TIME)
Τίτλοι τέλους για την αμερικανική μεγαλούπολη του Ντιτρόιτ, την
πρωτεύουσα της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας η οποία υπέβαλε την
Πέμπτη αίτηση πτώχευσης. Η πτώχευση του Ντιτρόιτ είναι η μεγαλύτερη
πτώχευση πόλης στην αμερικανική ιστορία και έρχεται να υπενθυμίσει με
τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι ο εφιάλτης του 2008 δεν έχει ακόμη τελειώσει.
Εγκαταλελειμμένη εδώ και χρόνια η έδρα των τριών «αδελφών» της
αυτοκινητοβιομηχανίας(Ford,GM, Chrysler), η πόλη του Ντιτρόιτ με υψηλή
εγκληματικότητα, ποσοστά φτώχειας και υψηλή ανεργία δέχθηκε το τελικό
πλήγμα με την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Η μεγαλούπολη από την οποία ξεκίνησε την «επανάστασή» του για τη μαζική παραγωγή αυτοκινήτων ο Χένρυ Φορντ στις αρχές του 20ουαιώνα,
ζητά την προστασία από τους πιστωτές λυγίζοντας υπό το βάρος χρεών
ύψους 18,5 δισ. δολαρίων. Το σύμβολο κάποτε του αμερικανικού ονείρου, το
οποίο προσέλκυσε τους καταπιεσμένους από τις φυλετικές διακρίσεις του
νότου μαύρους την εποχή της μεγάλης του ανάπτυξης τη δεκαετία του ’50,
μετατρέπεται σήμερα σε σύμβολο της αμερικανικής παρακμής αλλά και του
τέλους της αυταπάτης για την οικονομική-κοινωνική πολιτική του προέδρου
Μπαράκ Ομπάμα.
Η επεκτατική νομισματική πολιτική του Ομπάμα, το «τύπωμα»
τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω της πολιτικής αγοράς ομολόγων που
υιοθέτησε η Ομοσπονδιακή(κεντρική) Τράπεζα των ΗΠΑ(FED) για την
αντιμετώπιση της κρίσης, δεν έφθασε ποτέ στα κατώτατα αμερικανικά
στρώματα των άλλοτε ακμαζουσών βιομηχανικών μεγαλουπόλεων. Σπαταλήθηκε
από τη Γουόλ Στριτ σε νέες φούσκες που ήδη απειλούν την παγκόσμια
οικονομία με δεύτερο γύρο οικονομικής κρίσης.
Το Ντιτρόιτ που εκτός από τα αμερικανικά αυτοκίνητα έγινε γνωστό
για τις φυλετικές ταραχές του ’60, αλλά και την άνθιση της μαύρης
μουσικής της Soul μέσω της ιστορικής δισκογραφικής εταιρίας Motown,
καταρρέει, με τους δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους της πόλης να
κινδυνεύουν να μην πληρωθούν. Περί τα 70.000 ακίνητα έχουν
εγκαταλειφθεί. Τα ποσοστά εγκληματικότητας στην 700.000 κατοίκων
αμερικανική μεγαλούπολη βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων
40 ετών, με μόλις το ένα τρίτο των ασθενοφόρων να βρίσκονται σε υπηρεσία
στις αρχές του 2013. Μεταξύ 2000 και 2010 ο αριθμός των κατοίκων
μειώθηκε κατά 250.000 καθώς πολλοί αναζήτησαν καλύτερη τύχη σε άλλες
πόλεις. Το εργατικό δυναμικό του δήμου μειώθηκε κατά 20% από το 2009.
Χάθηκαν περί τις 600.000 θέσεις εργασίας σε ομοσπονδιακές, δημοτικές και
τοπικές υπηρεσίες.
Πολυεκατομμυριούχος δήμαρχος
Φωτό από το άλλοτε βιομηχανικό κέντρο της πόλης
«Το Ντιτρόιτ δεν μπορεί πλέον να εξασφαλίσει αρκετά έσοδα για να
ανταποκριθεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις και με δεδομένη την κατάσταση
αυτή και την πρόβλεψη ότι τα πράγματα θα επιδεινωθούν υποβάλλαμε αίτηση
πτώχευσης», αναφέρει στην επιστολή που συνοδεύει την αίτηση ο
Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης της πολιτείας Ρικ Σνάϊντερ.
Τον προηγούμενο μήνα ο Ορ είχε προτείνει το κούρεμα του χρέους,
ζητώντας από τους πιστωτές του Ντιτρόιτ να πληρωθούν με δέκα σεντς για
κάθε δολάριο που χρωστούσε ο δήμος. Η πρόταση δεν έγινε αποδεκτή από τα
συνταξιοδοτικά ταμεία και τα συνδικάτα που επιχειρούν να σταματήσουν με
δικαστικά μέτρα την διαδικασία πτώχευσης.
Η πρόταση για κούρεμα των συντάξεων και των μισθών απειλεί να
δημιουργήσει «δεδικασμένο» και για άλλες αμερικανικές πολιτείες, καθώς η
κυβέρνηση Ομπάμα πιέζει να κοπούν οι μισθοί, οι συντάξεις και η
περίθαλψη για εκατομμύρια δασκάλους, πυροσβέστες, εργαζόμενους στη
δημόσια υγεία και δημοτικούς υπαλλήλους, προκειμένου να περιορίσει το
δυσθεώρητο αμερικανικό δημόσιο χρέος το οποίο ξεπερνά τα 14 τρισ.
δολάρια, το 100% του αμερικανικού ΑΕΠ.
Ήδη στην πρώτη φάση της κρίσης επιχειρήσεις στη χαλυβουργία, την
αυτοκινητοβιομηχανία και τις αερομεταφορές έκαναν χρήση των διαδικασιών
πτώχευσης, προκειμένου να μειώσουν μισθούς, παραβιάσουν τα συμφωνηθέντα
με τα συνδικάτα και περιορίσουν τις συντάξεις. «Οι αξιωματούχοι άλλων
οικονομικά προβληματικών πόλεων πιθανότατα θα ενθαρρυνθούν να
ακολουθήσουν το παράδειγμα του Ντιτρόιτ, υποστηρίζουν ορισμένοι
ειδικοί», έγραψε η εφημερίδα «New York Times». «Αν δημιουργηθεί
προηγούμενο που επιτρέπει την αναδιάρθρωση των συντάξεων μέσω πτώχευσης,
θα καταστεί ελκυστική λύση για τις πόλεις. Το Ντιτρόιτ θα γίνει ένα
τεράστιο εργαστήριο».
Η κρίση του 2008
Η κρίσιμη χρονιά για το Ντιτρόιτ ήταν το 2008. Η κατάρρευση της
αγοράς ακινήτων, προκάλεσε μαζικές κατασχέσεις, υψηλή ανεργία και μείωση
των εσόδων-ο αφρικοαμερικανικός πληθυσμός ήταν αυτός ο οποίος είχε
κυρίως εξωθηθεί στα δάνεια υψηλού ρίσκου(subprime) τα οποία έγιναν η
θρυαλλίδα για το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Το 20% του
ετήσιου προϋπολογισμού της πόλης πήγαινε για την αποπληρωμή του χρέους
προς τις τράπεζες της Wall Street.
Την ίδια στιγμή που οι αρχές της πόλης διατείνονται ότι λεφτά δεν
υπάρχουν, προγραμματίζονται έργα 286 εκατ. δολαρίων με δημόσια
χρηματοδότηση για την κατασκευή νέου σταδίου για την ομάδα
χόκεϊ RedWings, η οποία ανήκει στον μεγιστάνα ιδιοκτήτη της
αλυσίδας LittleCaesar’s Pizza Μάϊκ Ίλιτς, η προσωπική περιουσία του
οποίου ανέρχεται σε 2,7 δισ. δολάρια.
Η πτώχευση του Ντιτρόιτ είναι η τελευταία και η μεγαλύτερη μιας
σειράς πτωχεύσεων αμερικανικών δήμων. Η αμερικανική αγορά ομολόγων
ανέρχεται σε 3,7 τρισ. δολάρια.
Το 2012, υπέβαλλαν αίτηση πτώχευσης τρεις πόλεις στην Καλιφόρνια:
ηStockton, η Mammoth Lakes και το San Bernardino . Το 2011
τοHarrisburg στην Πενσιλβάνια υπέβαλε επίσης αίτηση πτώχευσης, η οποία
όμως κρίθηκε παράνομη.
.
Το Ντιτρόιτ σε αριθμούς
.
Ο πληθυσμός της πόλης μειώθηκε από 1,8 εκατομμύριο το 1950 σε λιγότερο από 700.000 το 2012. Το χρέος ξεπερνά τα 18 δισ. δολάρια.
Τα έξοδα ξεπερνούν τα έσοδα εδώ και έξι χρόνια. Το συσσωρευμένο
δημοσιονομικό έλλειμμα ανέρχονταν σε 326,6 εκατ. δολάρια στα τέλη του
2012 και προβλέπεται να ξεπεράσει το 1,3 δισ. δολάρια το οικονομικό έτος
του 2017.
Η ανεργία ανέρχονταν στο 18,3% τον Ιούνιο του 2012, σχεδόν
τριπλάσια από όσο ήταν το 2000. Ο μέσος εθνικός όρος στις ΗΠΑ είναι 7%.
Η εγκληματικότητα βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων
40 ετών. Η αστυνομία χρειάζεται κατά μέσο όρο μία ώρα για να απαντήσει
στις κλήσεις. Ο μέσος εθνικός όρος είναι 11 λεπτά. Το πρώτο τρίμηνο του
2013 μόνο το ένα τρίτο των ασθενοφόρων λειτουργούσε, ενώ το 40% των
φωτεινών σηματοδοτών της πόλης βρισκόταν εκτός λειτουργίας.
.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Η ΕΛΛΑΔΑ αύριο” 20/07/2013
.
**Για την επικείμενη πτώχευση του Ντιτρόιτ δες και παλιότερο ποστ
***Πλήρης συλλογή φωτογραφιών από το εγκαταλελειμμένο Ντιτρόιτ στο
http://www.time.com/time/photogallery/0,29307,1864272,00.htmlhttp://www.time.com/time/photogallery/0,29307,1882089,00.html
Αναδημοσίευση από Η οικονομία με άλλο μάτι
