Οι αλήθειες...της Μπούντεσμπανκ για τον Ευρωπαϊκό Νότο

Μωυσής Λίτσης

 

Χωρίς πολλά-πολλά τα διεθνή μέσα ενημέρωσης και μέσω αυτών και πολλά ελληνικά, έσπευσαν προ ημερών να «υιοθετήσουν» την είδηση, ότι σύμφωνα με έκθεση της Μπούντεσμπανκ οι Ισπανοί είναι πλουσιότεροι από τους Γερμανούς(!).

 

Η στόχευση της είδησης προφανής.Αφού οι Ευρωπαίοι του νότου είναι πλουσιότεροι από τους «δουλευταράδες»Γερμανούς, τι χρειάζονται τα πακέτα διάσωσης; Να σωθούν μόνοι τους…, υπονοώντας ότι ίσως χρειαστεί να κουρευτούν οι «πλούσιες» καταθέσεις τους. Η είδηση άλλωστε όχι τυχαία κυκλοφόρησε στο απόγειο της κρίσης στην Κύπρο και της συζήτησης αν υπάρχει κίνδυνος να κουρευτούν κι’ άλλοι…

 

Δύο μελετητές του London School of Economics, σε ειδικό μπλογκ που φέρει τον εύγλωττο τίτλο « η Ευρωπαϊκή Κρίση στον Τύπο»( http://blogs.lse.ac.uk/eurocrisispress/) αποκαθηλώνουν τα επιχειρήματα της Μπούντεσμπανκ και έρχονται να υπενθυμίσουν το πόσο εύκολα διάφορες ειδήσεις γίνονται «αλήθεια» για να δικαιολογηθούν εντυπώσεις και συμφέροντα στο όνομα της αντιμετώπισης της κρίσης.

 

Όπως επισημαίνεται στο εν λόγω μπλογκ, η Μπούντεσμπανκ χρησιμοποίησε για να συγκρίνει τον πλούτο μεταξύ Ισπανών και Γερμανών, μία έρευνα για τα ισπανικά νοικοκυριά του 2008(!),σύμφωνα με την οποία το 89,2% του πλούτου των Ισπανικών νοικοκυριών συνδέονταν με την αγορά ακινήτων. Από το Μάρτιο του 2008 όμως, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Standard & Poor’s οι τιμές των ακινήτων στην Ισπανία έχουν μειωθεί κατά 26% και αναμένεται να πέσουν κατά 20% επιπλέον. Με άλλα λόγια ήδη ο εμφανιζόμενος πλούτος των Ισπανών είναι κατά πολύ μικρότερος από αυτόν που θεωρητικά κατείχαν το 2008.

 

Η μελέτη της Μπούντεσμπανκ δεν λαμβάνει επίσης και άλλες παραμέτρους όπως το γεγονός ότι οι Γερμανοί πολίτες χαίρουν υψηλότερων υπηρεσιών και συντάξεων από ότι οι πολίτες του νότου. Γενικά η ιδιοκτησία σπιτιών στη Γερμανία είναι κατά πολύ μικρότερη(44,2%) από ότι σε άλλες χώρες. Στη Γαλλία είναι 57,9%, στην Ιταλία 68,4% και στην Ισπανία 82,7%,γεγονός που έχει να κάνει και με την ιδιοσυγκρασία λαών-στη χώρα μας είναι γνωστό το άγχος των οικογενειών να αφήσουν ένα «σπιτάκι» στα παιδιά τους- όσο και με το γεγονός ότι οι τράπεζες εκμεταλλευόμενες τον πόθο για κατοικία κερδοσκόπησαν μέχρι εκεί που δεν έπαιρνε στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, δημιουργώντας την περίφημη φούσκα στην αγορά ακινήτων της Ισπανίας, η οποία κατέρρευσε με τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008. «Εξαιτίας αυτών των διαρθρωτικών και πολιτισμικών διαφορών μία σύγκριση του πλούτου των νοικοκυριών μοιάζει με το να συγκρίνεις μήλα με πορτοκάλια», γράφουν χαρακτηριστικά οι δύο μελετητές.

 

Μία άλλη ενδιαφέρουσα παράμετρος του άρθρου των μελετητών του London Schools of Economics, είναι το πώς, τα γερμανικά κυρίως μέσα ενημέρωσης, έσπευσαν να εκμεταλλευτούν τα αμφιβόλου εγκυρότητας ευρήματα της μελέτης της Μπούντεσμπανκ,προκειμένου να ρίξουν νερό στο μύλο των στερεοτύπων περί «καλοζωισμένων» νοτίων που περιμένουν από τον Γερμανό φορολογούμενο να τους βοηθήσει. Παραδόξως μάλιστα η έκθεση της Μπούντεσμπακ δεν έτυχε άκριτης υποδοχής από εφημερίδες όπως η Μπιλντ, που υποδαυλίζει συχνά τα γερμανικά στερεότυπα για τον ευρωπαϊκό νότο, αλλά από εφημερίδεςκύρους, όπως η Frankfurter Rundschau ή η Die Welt, που έσπευσαν να προβάλλουν την έκθεση με τίτλους όπως «οι Ισπανοί πλουσιότεροι από τους Γερμανούς».

 

Το περιοδικό «Der Spiegel» σχολιάζοντας την απόφαση για το κούρεμα των καταθέσεων στην Κύπρο έγραφε: «Κανείς στις χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση δεν περίμενε μέχρι τώρα ότι θα υπάρξει περικοπή στον πλούτο(για την επίλυση της κρίσης). Αλλά γιατί όχι; Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Μπούντεσμπανκ, οι Ισπανοί είναι πλουσιότεροι από τους Γερμανούς». Με άλλα λόγια μέρος των διεθνών ΜΜΕ, κυρίως γερμανικών, χρησιμοποίησε τα ευρήματα της Μπούντεσμπανκ για να δημιουργήσει κλίμα υπέρ πιθανού κουρέματος και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης(π.χ. Ισπανία), αφήνοντας να νοηθεί ότι αφού οι Ισπανοί(και άλλοι νότιοι) είναι πλουσιότεροι από τους Γερμανούς δεν έγινε και τίποτα να θυσιάσουν λίγο από τον πλούτο τους…

 

Στόχος της μελέτης της Μπούντεσμπανκ ήταν ασφαλώς να ενισχύσει τις φωνές στη Γερμανία που τάσσονται κατά των πακέτων διάσωσης, θεωρώντας του νότιους «διεφθαρμένους», «τεμπέληδες» και «ύποπτα πλουτήσαντες».Η Μπούντεσμπανκ και οι υποστηρικτές της, ξεχνούν ωστόσο, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το άρθρο των μελετητών του London School of Economics, ότι τα πακέτα διάσωσης δεν έσωσαν υπερχρεωμένα νοικοκυριά, αλλά υπερχρεωμένες τράπεζες, των οποίων το ιδιωτικό χρέος έγινε αυτόματα δημόσιο,στο όνομα υποτίθεται της αναγκαίας οικονομικής εξυγίανσης.

 

«Τα νοικοκυριά του ευρωπαϊκού νότου δεν διασώθηκαν. Οι χρεοκοπημένες τράπεζες διασώθηκαν ή εφόσον οι κυβερνήσεις ανέλαβαν τα χρέη των τραπεζών, τα κράτη διασώθηκαν», γράφουν.

 

Εμείς θα προσθέταμε μία ακόμη παράμετρο, μιας και έχει ανοίξει μία ξεχασμένη από τα παλιά συζήτηση: το χάσμα μεταξύ κέντρου και περιφέρειας. Το γεγονός, ότι τα βιομηχανικά κράτη οφείλουν τον πλούτο τους σε μεγάλο βαθμό στην επί χρόνια εκμετάλλευση του πλανήτη μέσω της αποικιοκρατίας και της εξασφάλισης φθηνών πρώτων υλών. Η δε Γερμανία,οδηγήθηκε στο θαύμα, χάρη στη διαγραφή χρεών και την εδραιωμένη μετά τον πόλεμο αντίληψη των δυτικών συμμάχων, περί αποφυγής του λάθους της συνθήκης των Βερσαλλιών…Για να μην αναφερθούμε στη μαζική μετανάστευση λόγω… φτώχειας των «νοτίων»,συμβάλλοντας στην ανοικοδόμηση επιχειρήσεων, με σκοτεινό μέχρι σήμερα ρόλο στην άνοδο του ναζισμού και την καταλήστευση περιουσιών ανθρώπων και εθνών. *Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Η ΕΛΛΑΔΑ αύριο" 09/04/2013